Przez dwa dni – 5 i 6 czerwca – Gniezno będzie gospodarzem Europejskiego Szczytu Demokracji Lokalnej. Konferencja odbędzie się z okazji 35-lecia reformy samorządowej w Polsce i 40-lecia Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego. Szczyt zorganizuje Miasto Gniezno, Związek Miast Polskich i Narodowy Instytut Samorządu Lokalnego.
Głównym tematem Europejskiego Szczytu Demokracji Lokalnej w Gnieźnie będzie podsumowanie dotychczasowych efektów samorządności oraz problemów, jakie napotyka demokracja na szczeblu lokalnym. Podczas konferencji samorządowcy z całego kraju będą dyskutować o roli samorządu polskiego oraz warunkach, w jakich on funkcjonuje, w przypadające 35-lecie reformy samorządowej w Polsce i 40. rocznicę uchwalenia Europejskiej Karty Samorządu Lokalnego. – Cieszę się, że Europejski Szczyt Demokracji Lokalnej, odbywa się w tak szczególnym miejscu – w Gnieźnie w kolebce polskiej państwowości, w 1000. rocznicę koronacji Bolesława Chrobrego. To też zaszczyt, że możemy w naszym mieście rozmawiać o przyszłości samorządów, lokalnej demokracji i współpracy między państwami, kontynuując tradycję budowania silnych i zjednoczonych społeczności. Gościć będziemy prezydentów, burmistrzów, wójtów z całej Polski, z Jackiem Sutrykiem, prezydentem Wrocławia. przewodniczącym Związku Miast Polskich. Swoją obecność potwierdzili także przedstawiciele Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy i Komisji Monitorującej Kongresu Władz Lokalnych i Regionalnych Rady Europy. Jest to zatem wydarzenie bardzo ważne, z dużą rangą. Niech ten szczyt będzie okazją do wymiany doświadczeń, inspiracji i wzmacniania więzi między samorządami – mówił Michał Powałowski, prezydent Gniezna.
W sympozjum wezmą udział przedstawiciele polskich organizacji samorządowych oraz eksperci, którzy ocenią aktualny stan samorządności w Polsce i Europie. W programie są panele wykładowe dotyczące dynamiki autonomii lokalnej, czy tego w jaki sposób funkcjonowały samorządy przez 35 lat, ale nie zabranie miejsca na debatę uczestników szczytu. – Przewodni motyw tej konferencji jest jeden, czyli autonomia samorządu. W krajach demokratycznych władza jest bowiem tak, że władza wykonawcza dzieli się na tę w stolicy i część, którą oddaje się strukturom przedstawicielskim pochodzącym z wyboru, bliżej ludzi. W Gnieźnie będziemy patrzeć, jak wygląda ta autonomia społeczności lokalnych w Polsce, na tle krajów Unii Europejskiej. Kilka tygodni temu akurat opublikowano badania w tym zakresie i autorzy tych badań przyjadą do Gniezna. Tę autonomię się obecnie trochę ogranicza i jest to powszechne zjawisko w Europie. Dzieje się to dlatego, że jest trudny czas, są różne kryzysy: zdrowotne, energetyczne, wojenne, migracyjne. Łatwiej jest na takie sytuacje krytyczne reagować w sposób scentralizowany. Drugi sposób centralizacji, który jest obserwowany w krajach zachodnich szczególnie, to centralizacja za pomocą pieniędzy. Poprzedni rząd w Polsce też próbował to robić. Dał nam tyle samo pieniędzy, ile mieliśmy wcześniej, tyle, że najpierw nam je zabrał, a później je rozdzielał „po uważaniu”. Jest to ograniczenie autonomii. W Polsce wyglądamy lepiej pod tym względem niż w innych krajach, z jednego powodu. Mianowicie rząd kilkanaście lat temu zdecydował, kiedy Polska brała po raz pierwszy udział w podziale tych dużych pieniędzy unijnych, że cały Fundusz Rozwoju Regionalnego i pół Funduszu Socjalnego będą zdecentralizowane – powiedział Andrzej Porawski, dyrektor Biura Związku Miasta Polskich. Jak dodał, gnieźnieńska konferencja, to jedno z tych wydarzeń, które mają być krokiem do przodu – a nie oglądaniem się za siebie. – Tutaj, w Gnieźnie chcemy zastanowić się jak się mieści polski samorząd we wspólnocie europejskiej. Przyjrzymy się badaniom ekspertów na temat tego jak wygląda nasza, polska samorządność na tle tych europejskich. Nie widzę lepszego miejsca na zorganizowanie tego wydarzenia niż Gniezno – podsumował dyrektor Andrzej Porawski.
Miejscem konferencji będzie Miejski Ośrodek Kultury w Gnieźnie.
