W poniedziałek, 23 grudnia radni Rady Powiatu Gnieźnieńskiego spotkali się na tzw. sesji budżetowej, podczas której większością głosów przyjęli projekt uchwały w sprawie planowanych dochodów i wydatków samorządu w 2025 roku.

Założenia projektu budżetu

Procedura uchwalania budżetu powiatu na 2025 rok rozpoczęła się od przedstawienia przez Annę Sylwestrzak, skarbnika powiatu głównych założeń omawianego dokumentu. Wstępnie projekt budżetu przewidywał po stronie dochodów kwotę 286 916 219,38 zł, natomiast wydatki kształtowały się na poziomie 292 447 241,38 zł. W związku z powyższym w budżecie pojawił się deficyt 5 531 022,00 zł, który w myśl zapisów w dokumencie miałby zostać sfinansowany między innymi przychodami z tytułu wolnych środków. Zadłużenie powiatu, na które składają się zobowiązania długoterminowe, zostało w projekcie budżetu zapisane w kwocie 22 200 000 zł, co stanowi 7,74% planowanych dochodów. Co ważne, w 2025 roku powiatowy samorząd nie planuje zaciągania nowych zobowiązań długoterminowych.

Jeżeli chodzi o samorządowe budżety, to mieszkańców zawsze najbardziej interesują planowane inwestycje. W tej części powiat gnieźnieński planuje wydać blisko 36 mln zł. Duże pieniądze, bowiem 12 963 249 zł zostały zapisane na geodezję – zabezpieczone środki stanowią dofinansowanie projektu w ramach ZIT (Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych) pn. „Infrastruktura informacji przestrzennej powiatu gnieźnieńskiego” – umowa została już podpisana. Na drogi powiatowe planuje się zabezpieczyć środki w kwocie 10 382 00 zł (na przebudowę łącznie około 30 kilometrów dróg); w tej sferze powiat gnieźnieński pozyskać środki finansowe w kwocie 19 046 870, 42 zł z Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg na dwie duże inwestycje: remont drogi powiatowej Smolary – Niewolno (wartość inwestycji 8 844 381,57 zł) i remont drogi powiatowej Osiniec – Lubochnia (wartość inwestycji 10 202 488, 85 zł). Przebudowy dróg, a także budowy chodników i ścieżek rowerowych planowane są m.in. na terenie gmin Gniezno, Czerniejewo, Łubowo, Kłecko, Niechanowo, czy Kiszkowo. Na ochronę zdrowia powiat planuje przeznaczyć 6 631 022 zł. Zapisana kwota ma stanowić tzw. wkład własny pod projekty, złożone do KPO: na doposażenie szpitala w sprzęt, m.in. tomograf komputerowy, RTG mobilny, a także doposażenie bloku operacyjnego, oddziału intensywnej terapii, laboratorium i sterylizatorni (wniosek na kwotę 13 892 334,99 zł), na zakup sprżetu medycznego dla poradni specjalistycznych (wniosek na kwotę ok. 2 mln zł), a także na termomodernizację budynku B szpitala przy ul. 3 Maja (wniosek na kwotę ok. 3,5 mln zł). W obszarze pomocy społecznej powiat zabezpieczył 1 905 345 zł na rozbudowę i modernizację Domu Pomocy Społecznej w Gnieźnie. Na oświatę i wychowanie w samym projekcie budżetu została zapisana niewielka kwota, bowiem zaledwie 3 890 000 zł, jednak na ten obszar samorząd planuje pozyskać środki zewnętrzne z KPO: na pierwszy etap termomodernizacji w Zespole Szkół Ekonomicznych w Gnieźnie i hali sportowej z zapleczem i łącznikiem II Liceum Ogólnokształcącego w Gnieźnie (łącznie 8 596 566,24 zł) oraz na drugi etap termomodernizacji w Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym nr 2 w Gnieźnie i w Specjalnym Ośrodku Szkolno – Wychowawczym w Kłecku (16 329 814 zł). Nieco ponad 2,5 mln zł ze środków własnych samorząd powiatowy planuje przeznaczyć na promocję, kulturę, sport, bezpieczeństwo i środowisko, w tym: 663 000 zł – na organizację wydarzeń kulturalnych oraz wsparcie działalności Zespołu Tańca Ludowego, orkiestry, chóru i rozwój turystyki, 410 000 zł – na organizację wydarzeń w ramach 1000. rocznicy koronacji pierwszych królów Polski, m.in. koncert noworoczny, Zjazd Gnieźnieński, 905 000 zł – na wsparcie działalności klubów sportowych oraz organizacji wydarzeń sportowych, a także na stypendia i nagrody, 279 000 zł – na wsparcie służb mundurowych oraz współpracę z gminami powiatu, 280 000 zł – na usuwanie azbestu i prace melioracyjne na terenie powiatu. Jak wielokrotnie podkreślano podczas sesji, w 2025 roku samorząd powiatowy będzie się skupiał na sukcesywnym pozyskiwaniu środków zewnętrznych.

Po wystąpieniu skarbnika Dariusz Pilak, przewodniczący Rady Powiatu Gnieźnieńskiego odczytał dwie opinie Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu: o projekcie budżetu oraz o możliwości sfinansowania deficytu – obydwie opinie były pozytywne.

Autopoprawka

Kolejnym krokiem przy uchwalaniu budżetu winno być przedstawienie opinii Komisji Finansowej, Komisji Bezpieczeństwa i Porządku oraz Zarządu Powiatu, a w dalszej części dyskusja i finalnie głosowanie, jednak porządek obrad został zmieniony i uzupełniony o dodatkowy punkt – przedstawienie autopoprawki Zarządu Powiatu do uchwały budżetowej, która wpłynęła na ostateczny kształt przygotowanego projektu. Jak poinformowała skarbnik Anna Sylwestrzak w zmienionym autopoprawką projekcie budżetu dochody zaplanowane zostały na poziomie 292 283 725,20 zł, natomiast wydatki wyniosły 301 210 177,04 zł; deficyt ukształtował się na kwotę 8 926 451,84 zł. – Autopoprawka jest wynikiem wprowadzenia do budżetu, w części dochodów, środków w ramach pomocy finansowej z gminy Witkowo na dofinansowanie inwestycji drogowej na ulicy Kosynierów oraz na zadanie polegające na likwidacji wyrobów azbestowych, są to również środki w ramach ZIT na zadanie „Infrastruktura informacji przestrzennej”; dodatkowo przenosimy niewykonane dochody w ramach projektów „Deinstytucjonalizacja pieczy zastępczej” oraz „Cyberbezpieczne starostwo”. Jeżeli chodzi o stronę wydatkową, to tutaj zmiany polegają również na przeniesieniach i wprowadzeniu kilku nowych zadań do budżetu, m.in. przeniesieniu środków w ramach dotacji dla spółek wodnych, dodatkowo przenosimy niewykonane wydatki w ramach projektów „Erasmus”,„Deinstytucjonalizacja pieczy zastępczej”, „Cyberbezpieczne starostwo”, pomoc z gminy Witkowo, zadania realizowane se środków PFRON i środki w ramach ZIT; dodatkowo przenosimy niewykonaną część zadań, a także wprowadzamy nowe zadania m.in.. zakup pionowego podnośnika dla Geodezji i budowa bezkolizyjnego przejazdu kolejowego w formie pomocy finansowej dla Urzędu Miasta Gniezna (koncepcja – dop. red.) – tłumaczyła Anna Sylwestrzak. Od razu po prezentacji autopoprawki przeprowadzone zostało głosowanie, w którym zmiana została zaakceptowana przez radnych jednogłośnie, przy 23 głosach „za” (2 radnych było nieobecnych).

T. Budasz: „każda złotówka w tym budżecie ma swoje przeznaczenie”

Następnie radni wysłuchali opinii poszczególnych komisji Rady Powiatu Gnieźnieńskiego – wszystkie stanowiska były pozytywne, podobnie jak i stanowisko Zarządu Powiatu w tej sprawie. – Podczas wyborów mojej osoby na stanowisko Starosty Powiatu Gnieźnieńskiego przedstawiłem priorytety działalności nowego zarządu. Była wówczas mowa o drogach i jeżeli nam się wszystko uda, chcemy wykonać 30 kilometrów dróg. Mówiłem o obsłudze interesantów – już nam się to udaje w części wykonywać, jesteśmy po podpisaniu porozumienia z wojewodą w zakresie przeniesienia Punktu Paszportowego oraz przygotowujemy się do ulepszenia pracy Wydziału Komunikacji. Mówiłem również o tym, że będziemy kładli duży nacisk na edukację i na szpitalnictwo – mówił starosta Tomasz Budasz. – Budżet jest tak skonstruowany, aby zapewnić rozwój naszego powiatu dynamiczny, proinwestycyjny, ale też bezpieczny. W 2025 roku nie chcemy zaciągać zobowiązań, deficyt pokryjemy wolnymi środkami, co jest zgodne z opinią Regionalnej Izby Obrachunkowej, która nie widzi przeciwwskazań w tym zakresie. Ten projekt jest projektem najbardziej optymalnym w aktualnej sytuacji gospodarczej, jest projektem bezpiecznym Natomiast mam do państwa radnych ogromną prośbę, abyśmy ten budżet przyjęli ponad podziałami i jednogłośnie, dlatego że każda złotówka w tym budżecie ma swoje przeznaczenie. (…) Liczę na państwa wsparcie – apelował starosta.

Budżet: stabilny, czy życzeniowy, czy dobrze skonstruowany?

W części poświęconej na dyskusję jako pierwszy głos zabrał radny Piotr Gruszczyński, który przedstawił stanowisko Klubu Radnych Koalicji PO – SLD – Polska 2050 do prezentowanego projektu budżetu. – Stabilny i zachowujący sporą płynność – stwierdził. – Oczywiście, mamy deficyt, ale jak to zostało przedstawione m.in. przez RIO: wolne środki całkowicie zabezpieczają nas przed jakimikolwiek zagrożeniami finansowymi. I to jest bardzo istotne – podkreślił radny Piotr Gruszczyński, zwracając także uwagę na znaczne środki zabezpieczone na inwestycje, nazywając jednocześnie „inwestycje – motorem napędowym każdego samorządu”. Na koniec poinformował, że ze strony radych, zrzeszonych w KR KO, jest pełna akceptacja wobec zaproponowanego projektu budżetu.

Inaczej na przygotowany dokument spojrzeli członkowie Klubu Radnych Prawa i Sprawiedliwości. Jak poinformował przewodniczący klubu, radny Andrzej Kwapich: największe zastrzeżenia i uwagi radni mają wobec zapisanych w projekcie wydatków majątkowych. – Jedną z najważniejszych gałęzi, którą powiat ma do prowadzenia, są drogi. I tutaj, w tym budżecie mamy niecałe 10 mln zł, czyli jest to mniej o 1,5 mln zł niż w roku bieżącym. Niepokojący jest więc proces, który stał się praktyką i normą w zakresie inwestycji, prowadzonych na drogach powiatowych. Bo wychodzi na to, że gminy, które nie stać na partycypowanie w kosztach budowy dróg powiatowych, będą karane za to, że są biedne – mówił radny, odnosząc się do procesu prowadzenia inwestycji na drogach powiatowych zasadzie finansowania poszczególnych zadań w porozumieniu z gminą, na terenie której dana droga powiatowa się znajduje; Andrzej Kwapich wskazywał tutaj np. na gminę Mieleszyn, która w swoim budżecie nie posiada środków wystarczających na udział w tymże procesie. – Takie działanie to gwarancja braku zrównoważonego rozwoju na drogach, którymi zarządza powiat – stwierdził radny. W kolejnych słowach wymieniał inne, „zaniedbane” przez powiat obszary, m.in. problem wysychania jezior. – To nie jest budżet rozwojowy. To jest przede wszystkim budżet w sferze inwestycji, w wielu wymiarach życzeniowy, czyli jest to budżet stagnacji – podsumował, informując, że KR PiS złożył do projektu cztery poprawki, dotyczące obszaru inwestycji drogowych. Poprawki chwilę później zostały w głosowaniu odrzucone.

Kolejną osobą, która zabrała głos w dyskusji, był radny Krzysztof Ostrowski, przewodniczący Klubu Radnych Ziemi Gnieźnieńskiej. – Generalnie uważamy, że ten budżet jest dobrze skonstruowany, w określonych warunkach. Rzeczywiście można dyskutować, czy on jest rozwojowy jak mówi starosta Tomasz Budasz, czy mniej rozwojowy jak mówi radny Andrzej Kwapich. Na pewno by się chciało więcej – stwierdził radny, wskazując, że rzeczywiście sprawa dróg pozostawia wiele do życzenia, właśnie w kontekście m.in. sytuacji w jakiej znajduje się gmina Mieleszyn – najmniejsza gmina na terenie powiatu gnieźnieńskiego. Z drugiej strony Krzysztof Ostrowski zwracał uwagę na działania skierowane w stronę Szpitala Pomnika Chrztu Polski, które przyczyniają się do sukcesywnego rozwoju placówki i podnoszenia jakości świadczonych usług. Na koniec radny poinformował, że KR ZG poprze zaproponowany projekt budżetu, dając tym samym Zarządowi Powiatu pewien kredyt zaufania.

Po krótkiej dyskusji budżet powiatu na 2025 roku został poddany pod głosowanie. I tak jak zapowiedzieli przewodniczący poszczególnych klubów radnych: dokument został przyjęty: „za” głosowało 19 radnych (koalicja PO – SLD – Polska 2050, ZG), przeciw było 4 radnych (PiS). W sesji uczestniczyło 23 radnych (radne nieobecne: Maria Kocoń, Beata Tarczyńska).