W poniedziałek, 30 czerwca w Centrum Kultury „Scena To Dziwna” w Gnieźnie odbyło się spotkanie informacyjne pn. „Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025-2026”. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli lokalnych władz, służb ratowniczych i organizacji pozarządowych. Gościem specjalnym spotkania był Wiesław Leśniakiewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Ustawa o obronie ojczyzny została przyjęta przez Sejm RP w kwietniu 2022 roku, zastępując obowiązujące wcześniej akty dotyczące systemu obronności państwa. Jak informuje poseł Tadeusz Tomaszewski, przez dwa kolejne lata w temacie tym nie podejmowano znaczących decyzji, czy działań.  – Dopiero w grudniu 2024 roku została przyjęta ponad podziałami politycznymi ustawa o ochronie ludności i obronie cywilnej. W wyniku tej ustawy, 27 maja 2025 roku rząd przyjął Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej, a 30 maja Komisja Europejska zweryfikowała nasz Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności, pozwalając na powołanie m.in. Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności; jest to fundusz pożyczkowy, ale bardzo będzie wspierał wszystkie zadania, które wynikają z tej ustawy. I na koniec 25 czerwca Sejm podejmuje kolejne trzy ważne ustawy związane z obronnością: nowelizuje ustawę o obronie ojczyzny, wypowiada Konwencję Ottawską i uchwala specustawę dotyczącą inwestycji strategicznych w bezpieczeństwo i obronność. W związku z powyższym można powiedzieć, że tych wydarzeń jest bardzo dużo – mówi gnieźnieński parlamentarzysta.

Głównym celem spotkania w Centrum Kultury „Scena To Dziwna” było przedstawienie głównych założeń przyjętego w maju Programu Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej, który ma na celu: zwiększenie odporności społeczności lokalnych na zagrożenia naturalne i cywilizacyjne, poprawę koordynacji służb ratowniczych i administracji publicznej, edukację obywateli w zakresie reagowania na sytuacje kryzysowe, a także rozwój infrastruktury obrony cywilnej na poziomie lokalnym. O szczegółach mówił Wiesław Leśniakiewicz, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.

Specjalne szkolenia w tym zakresie przechodzą przedstawiciele władz samorządowych.  – Doszliśmy do wniosku, że organy odpowiedzialne za budowanie całych struktur ochrony ludności muszą mieć odpowiednie kompetencję i wiedzę. Dlatego też ministrowie, wojewodowie, marszałkowie i starości są szkoleni w Akademii Pożarniczej, natomiast wojewodowie mają obowiązek przeszkolić poziom samorządowy. Bowiem budowa systemu ochrony ludności musi się zacząć od poziomu samorządowego, stąd moja obecność tutaj, w Gnieźnie: po to, żeby rozmawiać i z samorządowcami, i z lokalną społecznością, która jest zrzeszona w różnych organizacjach pozarządowych, by pokazać tę wizję budowania naszej odporności, poczynając od tego poziomu samorządowego, kończąc na Ministrze Spraw Wewnętrznych, który odpowiada za strategię budowania całej ochrony ludności w naszym kraju – mówił Wiesław Leśniakiewicz. – Przyjęty Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej daje kluczowe narzędzia finansowe, które trafią do samorządów w roku bieżącym i w latach następnych. Rocznie mamy przeznaczać na ochronę ludności co najmniej 0,3% PKB, z tego 0,15% PKB ma trafiać na rzecz samorządów – to jest około 5 mld zł na realizację kluczowych zadań, które mają dotyczyć poprawy bezpieczeństwa mieszkańców, budowania tej lokalnej odporności, związanej z warunkami przetrwania na sytuacje najbardziej ekstremalne, w tym na sytuacje kryzysowe, które przecież dotknęły jakiś czas temu i mieszkańców Gniezna, ale również i  na przygotowanie naszego kraju na czas wojny. (…) W 2022 roku mieliśmy poważne odniesienie w stosunku do zagrożeń międzynarodowych. Bezpośrednia agresja Federacji Rosyjskiej na Ukrainę uzmysłowiła nam wszystkim jak ważna jest obrona cywilna i przygotowanie państwa na sytuacje nadzwyczajne. Stąd też myślę, że to spotkanie będzie służyło wymianie poglądów, pokazania naszej wizji budowania odporności i sposobów przygotowania państwa, a przede wszystkim przygotowania obywateli i stworzenia warunków właściwych do ich funkcjonowania w każdej sytuacji niebezpiecznej – tłumaczył podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.

W wydarzeniu uczestniczyli przedstawiciele władz samorządowych miasta Gniezna, powiatu gnieźnieńskiego i okolicznych gmin, służb ratowniczych i organizacji pozarządowych. Wcześniej szkolenie w tym przeszedł Tomasz Budasz – jako starosta powiatu gnieźnieńskiego. To zobligowało przewodniczącego Zarządu Powiatu do zorganizowania spotkania, które odbyło się właśnie w eSTeDe. – Ta ustawa nakłada duże obowiązki na Starostwo, bo to starosta będzie organizował obronę cywilną i ochronę ludności w czasie „w”, odpowiedzialny jest również za ewakuację i wspólnie z wójtami, z burmistrzami i z prezydentem będziemy działać w tym zakresie. Dlatego dzisiaj szkolimy następne osoby. Mam nadzieję, że nabyta wiedza nigdy nie będzie musiała nam się przydać – podkreślił starosta, zaznaczając przy tym, że spotkanie w Gnieźnie było ważnym krokiem w kierunku budowania bardziej świadomej i przygotowanej społeczności. Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej na lata 2025–2026 to nie tylko dokument strategiczny, ale przede wszystkim zaproszenie do wspólnego działania na rzecz bezpieczeństwa wszystkich mieszkańców.