We wtorek, 10 czerwca nastąpiła kolejna odsłona akcji „Królewskie zdrowie na 1000 sposobów”. Tym razem wydarzenie skierowane było przede wszystkim do tych osób, które opiekują się bliskimi w domach – osobami starszymi, niesamodzielnymi i przewlekle chorymi.

„Królewskie Zdrowie na 1000 sposobów” to inicjatywa przygotowana przez Szpital Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie w porozumieniu ze Starostwem Powiatowym, która jest dedykowana mieszkańcom powiatu gnieźnieńskiego. Akcja jest organizowana z okazji 1000 – lecia koronacji pierwszych królów i obejmuje 1000 bezpłatnych porad i badań z zakresu profilaktyki zdrowotnej. W ramach inicjatywy mieszkańcom powiatu gnieźnieńskiego w 2025 roku proponowane jest skorzystanie z bezpłatnych usług i badań profilaktycznych, wykonywanych przez pracowników gnieźnieńskiej lecznicy. To ponad 1000 porad i konsultacji, średnio 100 w miesiącu. Do tej pory w ramach akcji odbyło się już jedno spotkanie – w marcu – pn. „Równe babki dbają o zdrowie”, które (jak sama nazwa wskazuje) było skierowane w głównej mierze do kobiet. W kwietniu pracownicy szpitala pojawili się w przestrzeni miejskiej i wraz z dyrektorem Filipem Waligórą zachęcali mieszkańców do przeprowadzania badań profilaktycznych, wręczając im vouchery na bezpłatne badania.

Kolejna odsłona akcji nastąpiła we wtorek, 10 czerwca. W Centrum Kultury „Scena To Dziwna” odbyło się spotkanie, któremu przyświecało hasło „Dobre wsparcie zaczyna się od wiedzy…”, a samo wydarzenie odbyło się pt. „Krąg Opieki – dla tych, którzy troszczą się na co dzień”. – Tym razem pochyliliśmy się nad bardzo ważnym tematem, jakim jest opieka. Rozmawialiśmy o tym, jak radzić sobie wtedy, kiedy stajemy się opiekunem osoby chorej. Myślę, że to niełatwa sprawa, nawet dla wielu osób, które są kształcone w tych kierunkach, żeby wiedzieć jak zaopiekować się osobami potrzebującymi. Myślę, że to bardzo ważne, abyśmy wiedzieli jak do tego tematu podejść, ponieważ przebywanie z osobami chorymi i cierpiącymi jest dla nas – osób zdrowych – bardzo trudne i mówię o tym również z własnego doświadczenia. Warto, abyśmy umieli postępować z osobami chorymi, ale również żebyśmy sami umieli sobie z tym radzić, pod kątem naszego zdrowia psychicznego i fizycznego – mówił Tomasz Budasz, starosta powiatu gnieźnieńskiego. – Myślę, że wielu z uczestników w trakcie tego spotkania poznało konkretne informacje, które będą mogły być wykorzystane. Myślę, że to był dobrze przepracowany czas – podkreślał gnieźnieński starosta.

Jak podkreślali organizatorzy wydarzenia, czerwcowe spotkanie było swoistą odpowiedzią na potrzeby tysięcy osób, które każdego dnia – często w samotności – podejmują trudną i wymagającą emocjonalnie opiekę nad swoimi bliskimi. Dlatego tym razem to nie sam pacjent, a jego opiekun został postawiony w centrum uwagi. – Wiadomo, że pacjent jest najważniejszy, ale często mamy członków rodziny, osoby bliskie, czy przyjaciół, którymi się opiekujemy i rola opiekunów w tym momencie jest trudna do przecenienia, ponieważ wskazanie im jakie są możliwości wsparcia, zarówno instytucjonalnego, jak i ze strony szpitala merytorycznego, jest niezwykle ważne. Taki opiekun obecnie to jest bardzo niedoceniana rola. To jest człowiek, który z reguły stoi w cieniu, na którego spada ogromne obciążenie, ponieważ czuje się często odpowiedzialny za to co się dzieje z pacjentem. Pacjent najczęściej jest bierny w tej sytuacji. Całą aktywność jest po stronie tego członka rodziny, czy bliskiej osoby, która zajmuje się pacjentem. Dlatego dzisiaj chcemy wskazać, że może on skorzystać z pomocy psychologicznej, że są instytucje, które są w stanie go wspomóc również fizycznie: zastąpić w danym momencie, czy pomóc merytorycznie, jak również pokazać, jaka rola szpitala czy opieki ambulatoryjnej jest w tym aspekcie – mówił lek. Mateusz Hen, zastępca dyrektora szpitala ds. lecznictwa.

Na ten dzień zaplanowany został panel ekspercki z udziałem specjalistów z zakresu: psychologii – z którymi można było porozmawiać m.in. o wsparciu w chorobie i opiece emocjonalnej opiekunów, medycyny – którzy opowiedzieli o opiece paliatywnej, przewlekłej, domowej, a także o zajmowaniu się ranami, fizjoterapii – którzy przybliżyli kwestię, związaną z codzienną mobilizacją chorego, podpowiadali także jak pracować z ciałem. Jak wielokrotnie tego dnia podkreślano, nikt do końca nie jest przygotowany na to, aby z dnia na dzień zostać opiekunem osoby przewlekle chorej, starszej, niesamodzielnej. – Myślę, że większość z nas nie jest na to przygotowana, dlatego ja bardzo często zachęcam osoby, które mają młodsze dzieci do tego, aby również angażować dzieci w opiekę nad chorymi. Oczywiście, w zakresie ich możliwości. Dlatego, że one w ten sposób uczą się właśnie tego, że kiedy mamy osobę chorą, w jakiś sposób możemy jej pomóc i nią się zaopiekować. W ten sposób w momencie gdy to dziecko stanie się osobą dorosłą, posiadając już pewne doświadczenie z dzieciństwa i z okresu dorastania, spotka się z nagłą koniecznością podjęcia opieki nad osobą chorą, nie będzie się odcinać ze strachu, bo nie będzie wiedziało jak zareagować, tylko będzie już w pewien sposób obyta z tą opieką i nie będzie się obawiać chociażby zadzwonić, nie będzie się „odcinać” – tłumaczy Monika Burchard, psycholog w Szpitalu Pomnik Chrztu Polski w Gnieźnie. Dodaje również, że opieka nad osoba chorą zawsze oddziaływa na opiekuna, przede wszystkim na jego zdrowie fizyczne, ale i psychiczne. – My nie możemy oczekiwać od siebie i od pacjenta normalności w nienormalnych okolicznościach. To ma na nas wpływ. Dlatego tak ważne jest to, żebyśmy my jako osoby opiekujące się tą drugą osobą, dbali również o siebie. Z pustej szklanki my nikomu nie nalejemy; musimy dbać o to, żeby ta nasza szklanka była pełna i żebyśmy mogli dzielić się jej nadmiarem. Musimy pamiętać o tym, żeby dbać o nasze zasoby, również energetyczne, które oscylują wokół bardzo podstawowych rzeczy jak sen czy odżywianie – podkreśla.

Jak się okazuje, temat może wydawać się prozaiczny, ale fakt jest taki, że prędzej czy później każdy może stanąć przed podjęciem tej trudnej decyzji: czy zostać opiekunem osoby niesamodzielnej, przewlekle chorej lub starszej. – Musimy mieć świadomość, że to nas czeka i to niedługo. Ludzie kończą 50, 55 lat, myślą że odchowają dzieci i nacieszą się „drugą młodością”: popodróżują, nacieszą się sobą, odpoczną. Ale niestety wtedy zazwyczaj dochodzą dodatkowe obowiązki. Opieka nad osobą leżącą, niesprawną, otępiałą jest bardzo trudna i pomoc instytucjonalna jest w tym zakresie bardzo ograniczona – stwierdził dr Marcin Kański, internista i geriatra. – Dużo można teoretycznie i pięknie mówić, ale w praktyce nie zawsze jesteśmy w stanie to wszystko zorganizować. Takim najsłabszym punktem tej opieki nad starszą osobą, już taką zupełnie niesprawną, leżącą, wymagającą 24 – godzinnej opieki, są domy opieki i zakłady opiekuńczo – lecznicze. To są miejsca najbardziej deficytowe, najbardziej kosztowne i niestety w większości przypadków niedostępne dla przeciętnego Polaka, szczególnie w mniejszych miastach. Ludzie nie skąpią pieniędzy na opiekę, po prostu nie mają tych pieniędzy i nie są w stanie tego zorganizować – zauważa.

W trakcie spotkania można było także dowiedzieć się czegoś więcej na temat nowoczesnych rozwiązań technologicznych (teleopieki, aplikacji monitorujących), a także kontroli ran i leczenia odleżyn (w tym systemów i-Wound). Na spotkaniu obecni byli również przedstawiciele instytucji oferujących realne wsparcie opiekunom nieformalnym i zawodowym. 

Współorganizatorami wydarzenia – obok Starostwa Powiatowego w Gnieźnie oraz Szpitala Pomnik Chrztu Polski – są również: Szpital „Dziekanka” w Gnieźnie oraz Akademia Nauk Stosowanych im. Hipolita Cegielskiego w Gnieźnie (ANS Gniezno).