Literatura
Preteksty 2025 – tydzień spotkań z literaturą, sztuką i historią

Już dziś rusza kolejna edycja Festiwalu „Preteksty” – cyklu spotkań literackich, autorskich i artystycznych, które co roku przyciągają do Gniezna miłośników słowa pisanego i kultury w najróżniejszych odsłonach.
Tegoroczny cykl otworzy spotkanie poetyckie z dwiema niezwykłymi osobowościami: prof. Elżbietą Juszczak – poetką, eseistką i reportażystką, związaną z Politechniką Koszalińską, oraz Igorem Frenderem – pisarzem, poetą i dramatopisarzem, autorem m.in. powieści groteskowo-kryminalnych i sztuk teatralnych. Rozmowę poprowadzi Irmina Kosmala i Dawid Jung, od lat zaprzyjaźnieni z Festiwalem. Wydarzenie odbędzie się w gościnnych wnętrzach Restauracji Dzieńkowscy, gdzie na parterze będzie można obejrzeć wystawę „Światłoczułe Słowa”, a na piętrze – zasłuchać się w poezji i rozmowie o literaturze. Restauracja przygotuje również specjalne, słodkie menu festiwalowe.
Spotkania z uznanymi autorami
- Drugi dzień festiwalu rozpocznie się podróżą sentymentalną z Krzysztofem Szymoniakiem i jego najnowszym tomem „Wiersze pierwsze” – zbiorem utworów z lat 1977–2001. Wieczorem czytelnicy będą mieli okazję spotkać się z Przemysławem Piotrowskim – jednym z najpopularniejszych polskich autorów kryminałów i thrillerów, którego książki regularnie trafiają na listy bestsellerów.
- W piątek festiwal otworzy wydarzenie dla najmłodszych – muzyczno-literacka opowieść o kocie Rawawiku. Następnie młodzież spotka się z Marcinem Walczakiem, autorem powieści „Zwierciadło”, poruszającej temat dojrzewania, emocji i przemocy rówieśniczej. Popołudnie należeć będzie do miłośników historii i literatury – o powieści „Chrobry” opowie Grzegorz Gajek, a dzień zakończy spotkanie z Łukaszem Orbitowskim, laureatem prestiżowych nagród literackich, który podzieli się refleksjami na temat swojej pisarskiej drogi.
- Sobota upłynie pod znakiem historii i literatury obyczajowej. O godz. 17:00 Kamil Janicki – autor bestsellerowej „Pańszczyzny” – opowie o kulisach życia codziennego dawnych mieszkańców polskich wsi i swojej najnowszej książce „Życie w chłopskiej chacie”. Wieczorem publiczność spotka się z Magdaleną Witkiewicz – jedną z najchętniej czytanych polskich autorek literatury obyczajowej.
- W niedzielę czeka nas finałowa dawka literackich emocji. O godz. 15:00 na spotkaniu z Agnieszką Antosik – autorką „Drzewnika” – dowiemy się, jak las może wspierać zdrowie i dobre samopoczucie. O godz. 17:00 Witold Szabłowski, ceniony reporter i autor głośnych książek, takich jak „Tańczące niedźwiedzie” czy „Jak nakarmić dyktatora”, opowie o swojej pracy i najnowszych projektach. Festiwal zakończy spektakl Teatru Wszelki Wypadek – adaptacja dramatu Eugene’a O’Neilla „Zmierzch długiego dnia”, wystawiona na scenie Miejskiego Ośrodka Kultury.
Preteksty 2025 to pięć dni wypełnionych literaturą, rozmowami i spotkaniami z autorami, którzy nie boją się sięgać po trudne tematy i odkrywać przed czytelnikami nieoczywiste światy. To także okazja do inspirujących dyskusji i wspólnego celebrowania literatury w sercu Gniezna.
XV Festiwal Literacki Preteksty dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.