Minęły 3 lata od kiedy w szpitalu „Dziekanka” w Gnieźnie został zlikwidowany oddział psychiatrii dziecięcej, przez co wschodnia Wielkopolska straciła tak potrzebne w dobie dyskusji o zaburzeniach psychicznych wśród dzieci i młodzieży miejsce wsparcia. Czy jest szansa na jego powrót w niedalekiej przyszłości?

Ciemne chmury nad psychiatrią dziecięcą zdają się wcale nie rozstępować. Zapaść w tej dziedzinie w kraju jest wyraźna, czego dobitnie przygnębiającym przykładem była likwidacja takiego oddziału w Wojewódzkim Szpitalu dla Psychicznie i Nerwowo Chorych „Dziekanka” w Gnieźnie. Władze lecznicy były tu bezradne. Brak specjalistów, pieniędzy, sprawnego systemu, infrastruktury i sieci poradni wymusiły likwidację oddziału. Po prostu nie miał kto tu leczyć. W czerwcu 2023 roku Najwyższa Izba Kontroli podała opinii publicznej cząstkowe wyniki kontroli w placówkach leczenia zaburzeń najmłodszych w naszym województwie. Wynik był łatwy do przewidzenia: dzieci toną wraz z całą psychiatrią dziecięcą, a dorośli nie potrafią im skutecznie rzucić koła ratunkowego. Likwidacja gnieźnieńskiego oddziału psychiatrycznego dla dzieci i młodzieży w szpitalu „Dziekanka” to najwyraźniejszy sygnał alarmowy wskazujący, że z psychiatrią dziecięcą w Polsce coś jest nie tak. Kiedy wśród najmłodszych zagrożenia kryzysami psychicznymi rosną lawinowo, a krzywa statystyk prób samobójczych wystrzeliła w górę, w ślad za tym niezrozumiale idzie ograniczanie im instytucjonalnej pomocy. 4 września dwoje radnych Sejmiku Województwa Wielkopolskiego – Dominik Szopa i Joanna Szczechowska, w interpelacji dopytywali Marszałka Wielkopolski o to, czy oddział psychiatrii dziecięcej wróci do Gniezna i czy podjęto w tym celu działania. Jak zauważają, kontrakt z NFZ z Gniezna przejęła prywatna klinika w Poznaniu, ale co do jej działania – pojawiają się poważne wątpliwości. „Luka powstała po likwidacji ww. oddziału została szybko zapełniona przez prywatny podmiot z Poznania, który wygrał ogłoszony przez NFZ konkurs na prowadzenie stacjonarnego oddziału psychiatrycznego dla dzieci i młodzieży. Należy nadmienić, że w 2024 r. na wspomniany podmiot nałożono kilkaset tysięcy złotych kary za szereg nieprawidłowości wykryty przez kontrolerów NFZ w funkcjonowaniu między innymi Psychiatrycznej Izby Przyjęć. Wspomniana kontrola została wszczęta po doniesieniach medialnych, jakoby pacjenci wymagający pilnej pomocy psychiatrycznej byli odsyłani do domów i namawiani do podpisywania oświadczeń o odmowie hospitalizacji” – alarmują w dokumencie radni Sejmiku.

Jak dodają, rocznie w gnieźnieńskim oddziale pomoc zyskiwało 300 – 350 młodocianych pacjentów, „co oznacza że likwidacja oddziału znacznie pogorszyła dostępność młodych Mieszkańców Wschodniej Wielkopolski do całodobowej opieki psychiatrycznej. W połączeniu z wyżej opisanymi okolicznościami budzi to szereg obaw co odpowiedniego zabezpieczenia dostępności dzieci i młodzieży ze Wschodniej Wielkopolski do możliwości podjęcia psychiatrycznego leczenia szpitalnego w komfortowych warunkach” – podkreślają radni Szopa i Szczechowska.

Radnym odpowiedziała Katarzyna Kretkowska, członki Zarządu Województwa. Nie ma w piśmie nic ponad to, co jest już nam znane: deficyt specjalistów, brak wsparcia ze strony administracji publicznej, słabe finansowanie, mało alternatywnych form opieki (oddziały dzienne, poradnie, zespoły środowiskowe) czy luka pokoleniowa – specjaliści są w wieku emerytalnym a młodej kadry lekarskiej w tej specjalizacji po prostu nie ma lub wybiera ona podmioty prywatne. „Wojewódzki Szpital deklaruje dalsze zaangażowanie i gotowość do współpracy przy poszukiwaniu rozwiązań, zarówno w zakresie tworzenia miejsc szkoleniowych dla lekarzy, jak i organizacji kompleksowej opieki psychiatrycznej w regionie. Jednostka stale rozwija kadrę lekarską, zatrudnia specjalistów psychiatrów, jednakże przez ostatnie lata nie miała możliwości zatrudnić lekarzy ze specjalizacją w zakresie psychiatrii dzieci i młodzieży. Podsumowując, odtworzenie oddziału psychiatrii dzieci i młodzieży w Szpitalu „Dziekanka” wymaga nie tylko decyzji na poziomie jednostki, ale przede wszystkim systemowych rozwiązań, zapewniających odpowiednią liczbę lekarzy specjalistów na rynku pracy oraz stabilne finansowanie świadczeń” – przekazała K. Kretkowska. Jak informuje dodatkowo – w Sokołówce, w powiecie kaliskim, powstanie nowy oddział psychiatryczny dla dzieci i młodzieży oraz oddział psychiatryczny ogólny dla dorosłych w ramach istniejącego tam Wojewódzkiego Zakładu Opieki Psychiatrycznej. Projekt wart jest blisko 50 mln złotych. W ramach przedsięwzięcia planowane jest między innymi utworzenie oddziału psychiatrycznego ogólnego dla dzieci i młodzieży dla 30 pacjentów, oddziału dziennego psychiatrycznego
rehabilitacyjnego dla dzieci i młodzieży dla 10 pacjentów oraz poradnia zdrowia psychicznego
dla dzieci i młodzieży. „Zapewniam również, że prowadzone są rozmowy z Dyrektorem Wojewódzkiego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych „Dziekanka” im. Aleksandra Piotrowskiego w Gnieźnie
celem wypracowania rozwiązania i modelu opieki odpowiadającej potrzebom najmłodszych
pacjentów województwa Wielkopolskiego” – przekazała na koniec członkini Zarządu.