O 14% wzrosły wydatki samorządów w naszym województwie w roku ubiegłym, w porównaniu do roku 2023. Także dochody urosły w porównaniu rok do roku o 20,6%. Urząd Statystyczny w Poznaniu podał dane dotyczące budżetów wszystkich lokalnych samorządów w Wielkopolsce. To dobry materiał porównawczy.
W Wielkopolsce mamy 222 gminy, 31 powiatów, 4 miasta na prawach powiatu oraz samorząd wojewódzki. Urząd Statystyczny zsumował i przeliczył budżety każdej z tych jednostek samorządu terytorialnego za rok 2024. W ubiegłym roku każda z kategorii samorządów zanotowała dochody wyższe niż w roku 2023. Najmocniej urosły dochody gmin, miast na prawach powiatu, trochę mniej powiatów i województwa. Jednostki poszczególnych szczebli samorządu terytorialnego w znacznym stopniu różnią się wielkością osiąganych dochodów w przeliczeniu na 1 mieszkańca. Przeciętna wartość tego wskaźnika dla gmin w 2024 r. kształtowała się na poziomie 7739 zł. Jak wypadły na tym tle gminy z powiatu gnieźnieńskiego? Za przykład niech posłuży gmina Powidz (powiat słupecki). Tutaj dochód per capita wyniósł rekordowe 19369 złotych. To najwyższy wskaźnik w Wielkopolsce. Wysoko plasuje się tutaj gmina Łubowo (10584 zł), która wyprzedza gminę Kiszkowo (10157 zł), Mieleszyn (9853 zł), Niechanowo (8017 zł), Kłecko (7896 zł), Czerniejewo (7610 zł), Trzemeszno (6771 zł), Gniezno – wiejska (6698 zł), Witkowo (6506 zł), Gniezno – miejska (6344 zł). Jeśli chodzi o kategorię miast, bez miast na prawach powiatu, to Gniezno miało prawnie najniższy dochód per capita w regionie. Niższy zanotował tylko Luboń, a Września jako gmina miejsko-wiejska znalazła się tylko jedno miejsce wyżej od Gniezna, z bardzo podobnym dochodem (6379 zł). W kategorii powiatów i ich dochodów w 2024 roku na 1 mieszkańca – gnieźnieński z wynikiem 2070 zł uplasował się w drugiej połowie stawki, ale przed powiatami większymi: leszczyńskim (1340 zł), poznańskim (1427 zł) i kaliskim (1436 zł).
W kwestii wydatków wielkopolskich samorządów w roku 2024 najwięcej wydała w przeliczeniu na 1 mieszkańca gmina Powidz – 20433 zł. Wysoko plasuje się tutaj gmina Łubowo (12324 zł), a dalej z powiatu gnieźnieńskiego plasują się: Mieleszyn (10450 zł), Kiszkowo (10051 zł), Kłecko (8814 zł), Niechanowo (8492 zł), Czerniejewo (7911 zł), Gniezno – wiejska (7600 zł), Trzemeszno (6683 zł), Gniezno – miejska (6644 zł) i Witkowo (6594 zł). W tej samej klasyfikacji wydatkowej ale w kategorii powiatów, gnieźnieński (2038 zł na 1 mieszkańca) uplasował się także za połową stawki i przed największymi powiatami.
Skoro poznaliśmy już dochody i wydatki gmin – sprawdźmy jak prezentują się wyniki ich budżetów w roku 2024. Ogólnie, wielkopolskie samorządy zamknęły ubiegły rok nadwyżką budżetową 333,3 mln złotych ale na tę kwotę złożył się przede wszystkim dodatni wynik budżetu województwa (297,8 mln złotych). „Na 258 jednostek samorządu terytorialnego funkcjonujących w województwie wielkopolskim, 131 wypracowało nadwyżkę, a 127 zamknęło swoje budżety deficytem” – przekazuje dane GUS. W przeliczeniu na jednego mieszkańca – niedobór w budżetach gmin wyniósł w 2024 roku: Łubowo (-1740 zł), Kłecko (-918 zł), Gniezno – wiejska (-902 zł), Mieleszyn (-596 zł), Niechanowo (-475 zł), Czerniejewo (-301 zł), Gniezno – miejska (-300 zł), Witkowo (-88 zł). Natomiast nadwyżka wystąpiła w gminach: Trzemeszno (88 zł) i Kiszkowo (107 zł). Wynik budżetu powiatu gnieźnieńskiego zanotował nadwyżkę w przeliczeniu na 1 mieszkańca w wysokości 31 złotych.
„Źródło: dane GUS”
