Rozmowa „Przemian”
„Moją domeną nie jest karanie mandatami…”
Z początkiem września zmienił się dyrektor Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Gnieźnie. Funkcję tę powierzono Danucie Winiarskiej, która do tego momentu zasiadała jako członek nieetatowy w Zarządzie Powiatu Gnieźnieńskiego.
O nowych wyzwaniach, a także o podsumowaniu działań wakacyjnych Sanepidu, z dyrektor Danutą Winiarską rozmawia Zbigniew Kwiatkowski.
Na niedawnej sesji Rady Powiatu Gnieźnieńskiego radni przyjęli Pani rezygnację z funkcji nieetatowego członka Zarządu Powiatu w związku z powołaniem na fotel dyrektora Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Gnieźnie. (Danuta Winiarska sprawuje nadal mandat radnej w Radzie Powiatu Gnieźnieńskiego – przyp. autor). Nie jest to jednak Pani debiut na tym stanowisku.
– Byłam Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym w Gnieźnie i jednocześnie dyrektorem Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w latach 2012 – 2017. Bardzo ważnym dla mnie tematem była i jest termomodernizacja budynku naszej stacji. Jest to bardzo ładny obiekt, w starej, zabytkowej części miasta, który jest objęty opieką konserwatora. Myślę, że wspólnie z panią konserwator będziemy zabiegać, by piękno tego budynku było wyeksponowane, ale na to oczywiście są potrzebne środki. W tym kierunku moje działania będą zmierzać, by pozyskać środki zewnętrzne, przy udziale wojewódzkiej stacji, która nadzoruje naszą działalność i bardzo nas wspiera. Będziemy się mocno starać aby to zadanie zrealizować w trakcie tej kadencji.
Jednym z priorytetów będzie nadal edukacja dzieci i młodzieży na temat bezpieczeństwa sanitarnego. Mamy takie programy, które już są realizowane, na przykład „Trzymaj formę”, „Mam zdrowe zęby”, czy cieszący się dużym zainteresowaniem – szczególnie przedszkoli – najnowszy program „Czyste powietrze”. Ten kierunek chcemy jeszcze bardziej zaakcentować, czyli edukacja, ekologia, działania prośrodowiskowe. Te działania wpisują się w nasze codzienne wykonywanie obowiązków związanych z kontrolą przestrzegania przepisów sanitarno – higienicznych, a nasz zakres wykonywania czynności jest bardzo szeroki.
– Obejmując obowiązki dyrektora PSSE w 2012 roku m.in. powiedziała Pani, że „mandat to ostateczność”. Teraz również Pani ma takie zdanie?
– Moją domeną nie jest karanie mandatami, raczej szeroka edukacja, szkolenia, podpowiadanie przez pracowników, co należy zrobić, żeby było jeszcze lepiej, wydawanie zaleceń. Dla tych najbardziej opornych, niestety, zostają mandaty, ale tego chcemy unikać.
– Wróćmy jednak do bieżącej działalności Sanepidu. Za nami lato. Inspektorzy w tym czasie zapewne nie korzystali z wakacyjnego odpoczynku?
– W sezonie letnim 2024 Powiatowa Stacja Sanitarno – Epidemiologiczna w Gnieźnie skupiła się na monitorowaniu jakości wody, nadzorze w zakresie warunków higieniczno – sanitarnych i bezpieczeństwa zdrowotnego wypoczynku zorganizowanego na terenie powiatu gnieźnieńskiego, a także kontroli jakości artykułów spożywczych.
– Czy korzystanie z kąpieli w Gnieźnie i powiecie było bezpieczne?
– Prowadzono regularne kontrole jakości wody. Na terenie Gniezna i powiatu gnieźnieńskiego nadzorem objęte były cztery kąpieliska: Winiary, Skorzęcin, „Na Języku” w Kłecku, Camping Borzątew oraz jedno miejsce okazjonalnie wykorzystywane do kąpieli, czyli plaża ZHP w Imiołkach. Przed sezonem kąpielowym, w czerwcu zostały wykonane badania wszystkich tych kąpielisk w ramach kontroli urzędowej. Pobrane próbki przekazywane były do laboratorium WSSE w Poznaniu. Badania wykonane były pod kątem mikrobiologicznym. Ponadto w czasie sezonu organizator kąpieliska był zobowiązany do trzykrotnej kontroli wewnętrznej jakości wody i przedstawienia sprawozdań z badań inspekcji sanitarnej. Badania nie wykazały przekroczeń mikrobiologicznych w zakresie określonych parametrów.
Przed sezonem kąpielowym i w trakcie jego funkcjonowania odbyły się we wszystkich czterech kąpieliskach kontrole stanu sanitarno – epidemiologicznego i technicznego w zakresie wyposażenia, postępowania z odpadami komunalnymi, prawidłowego oznaczenia obiektu i strefy kąpielowej. Kontrole te nie wykazały nieprawidłowości. Na początku sezonu kąpielowego stwierdzono zakwit sinic na kąpielisku „Winiary” i na cztery dni wydano decyzję o tymczasowym zakazie kąpieli. Kontrola stanu sanitarno – higienicznego i technicznego plaży w Imiołkach również nie wykazała uchybień.
– A jak wypadły kontrole dotyczące bezpieczeństwa żywności? Czy również było tak dobrze, jak w przypadku kąpielisk?
– W okresie letnim pracownicy naszej PSSE szczególna uwagę zwracali na higienę żywności i stan sanitarny obiektów. Przeprowadzono ogółem 203 kontrole w placówkach gastronomicznych, sklepach spożywczych oraz na targowisku. Dodam, że 37 kontroli odbyło się w dni wolne od pracy. W związku ze stwierdzonymi uchybieniami nałożono 12 mandatów karnych na kwotę 4550 złotych. W tym były dwa mandaty na kwotę 850 złotych w zakładach małej gastronomii w Ośrodku Wypoczynkowym w Skorzęcinie oraz wydano 50 różnych decyzji.
– Jakie najczęściej nieprawidłowości stwierdzali inspektorzy Sanepidu?
– Głownie był to nieprawidłowy stan sanitarno – higieniczny powierzchni ścian, drzwi, regałów, sufitów, podłóg, urządzeń chłodniczych. Ponadto brak ciepłej wody przy umywalkach do mycia rąk oraz przy zlewozmywakach do mycia drobnego sprzętu, czy brak udokumentowania szkoleń w zakresie dobrej praktyki higienicznej dla pracowników restauracji. W obrocie handlowym stwierdzono artykuły spożywcze z przekroczoną datą minimalnej trwałości lub po upływie terminu przydatności do spożycia. W jednym obiekcie stwierdzono brak orzeczeń lekarskich do celów sanitarno – epidemiologicznych zatrudnionych dwóch osób. Reagowaliśmy także na informacje od mieszkańców. W sezonie letnim zgłoszono 6 zażaleń, dotyczących m.in. niewłaściwej jakości zdrowotnej serwowanych potraw, nieprawidłowego przechowywania napojów chłodzących, złego stanu sanitarno – higienicznego klimatyzatorów umiejscowionych na zewnątrz obiektu, czy nieprawidłowego stanu placu zabaw. Niezwłocznie przeprowadzone zostały kontrole, a efektem tego były trzy mandaty karne na łączną kwotę 1100 złotych oraz wszczęto postępowanie administracyjne.
– Pod lupą Sanepidu był też zorganizowany wypoczynek wakacyjny dzieci i młodzieży.
– Działania kontrolne obejmowały m.in. sprawdzenie bieżącej czystości, sposoby zapewnienia opieki medycznej, warunki zakwaterowania, stan techniczny sprzętu, warunków do utrzymania higieny osobistej, dostęp do bieżącej ciepłej wody i środków do utrzymania higieny osobistej. Ponadto sprawdzano posiadanie przez opiekunów aktualnej dokumentacji zdrowotnej. Przeprowadzono 59 kontroli miejsc zorganizowanego wypoczynku, na 116 zgłoszonych w elektronicznej bazie wypoczynku. W trakcie kontroli dwóch turnusów kolonii oraz trzech turnusów półkolonii nie okazano aktualnej dokumentacji zdrowotnej opiekunów. W związku z tym wydano zalecenia pokontrolne i brakujące dokumenty dostarczono do PSSE w Gnieźnie.
– Pracownicy inspekcji sanitarnej jednak nie tylko kontrolowali miejsca letniego wypoczynku.
– Tak. W czasie wakacji z uczestnikami zorganizowanego przeprowadzono 9 pogadanek, w których uczestniczyło 352 dzieci i młodzieży. Poruszano tematy związane z zachowaniem zasad profilaktyki i promocji zdrowia oraz bezpieczeństwem podczas wypoczynku letniego, np. zagrożenia związanego z kleszczami, prawidłowego zachowania się nad wodą, zasadami zdrowego żywienia, higieną rąk i jamy ustnej, Podczas bieżącego nadzoru przekazywano materiały na temat zachowania podstawowych zasad bezpieczeństwa podczas wakacji. Akcją tą objęto prawie 2000 uczestników podczas trwania 46 turnusów wypoczynku. Dodam, że nie stwierdzono urazów, wypadków, hospitalizacji. Nie nałożono też mandatów karnych.
– Jak ocenia Pani zatem minione wakacje z punktu widzenia inspekcji sanitarnej?
– Sezon letni 2024 przebiegł bez większych incydentów zdrowotnych, a działania Powiatowej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej miały na celu utrzymanie wysokiego standardu bezpieczeństwa sanitarnego.