Ludzie Gniezna
Archiwa nie miały przed nim tajemnic. Dr Marek Szczepaniak przeszedł na emeryturę
Kto choć raz odwiedził dr Marka Szczepaniaka w jego oazie – gnieźnieńskim oddziale Archiwum Państwowego w Poznaniu, za sprawą jego gospodarza czuł się tutaj jak u siebie. Kierownik każdego gościa witał z serdecznością i z pełnym zaangażowaniem starał się pomóc zebrać potrzebne dla niego historyczne informacje. M. Szczepaniak, zawsze z uśmiechem i pełnym profesjonalizmem wyjaśniał gdzie można znaleźć dane akta, dokumenty, informacje, a jego wiedza o posiadanym w Gnieźnie zasobie, nie miała – zdaje się – żadnych braków.
Doktor Marek Szczepaniak, dzięki swojej pasji historycznej, badawczej cierpliwości i zaangażowaniu w sprawy społeczne, jest jednym z najważniejszych współczesnych badaczy i fachowców znających dzieje Gniezna. Jego wiedza wykracza często ponad zakres jego archiwistycznych obowiązków, a zdolność do błyskawicznego kojarzenia faktów i świetna pamięć, nie raz pozwalały badaczom, regionalistom czy innym zainteresowanym osobom odnaleźć potrzebne informacje z przeszłości. M. Szczepaniak jest autorem lub współautorem wielu publikacji, niektórych tak monumentalnych, jak np. „Dzieje gnieźnieńskiego rzemiosła cechowego”. Wydana w 2020 roku publikacja to prawdziwa encyklopedia lokalnego rzemiosła, liczy sobie aż 480 stron! Dr Marek Szczepaniak rozpoczął pracę w Archiwum Państwowym w Poznaniu w 1981 roku, ale już od 1984 roku pracował w gnieźnieńskiej Ekspozyturze Archiwum Państwowego w Poznaniu będąc równocześnie nauczycielem historii w gnieźnieńskich szkołach. Od 2001 r. kierował Archiwum Państwowym w Poznaniu Oddział w Gnieźnie. W kolejnych latach współpracowała z wieloma instytucjami i organizacjami, m.in. z Towarzystwem Miłośników Gniezna przy tworzeniu „Encyklopedii Gniezna i Ziemi Gnieźnieńskiej”, brał udział w konferencjach, współtworzył wystawy i akcje edukacyjne. Praktycznie każdy, kto przez ostatnie dziesięciolecia szukał nawet strzępów informacji, w końcu trafiał do Marka Szczepaniaka i zarządzanego przez niego archiwum. Tam zazwyczaj uzyskiwał poszukiwaną wiedzę.
Za wydaną wspólnie z Bogumiłem Bieleckim i Wojciechem Śmieleckim w 2015 r. książkę pt. „Podpalenie katedry gnieźnieńskiej w 1945 r.” otrzymał od Prezydenta Miasta Gniezna Medal 1000-lecia Zjazdu Gnieźnieńskiego „za szerzenie wartości patriotycznych w Pierwszej Stolicy Polski”. Razem ze swoją długoletnią współpracowniczką, panią Grażyną Tyrchan jest współautorem szeregu scenariuszy lekcji archiwalnych i projektów edukacyjnych. Za dotychczasową pracę w archiwum otrzymał w 2006 r. Brązowy Krzyż Zasługi, natomiast w 2017 r. Złoty Krzyż Zasługi. Niedawno, razem ze wspomnianą Grażyną Tyrchan, wydał książkę o dziejach gnieźnieńskiego zespołu osiedli Winiary. W pracy archiwistycznej dr Marek Szczepaniak przepracował blisko 43 lata. Niebawem na łamach „Przemian na Szlaku Piastowskim” oraz w portal Przemiany.net ukaże się nasz wywiad z Markiem Szczepaniakiem, do lektury którego, serdecznie zapraszamy.