Międzynarodowy Dzień Muzeów, to coroczne święto obchodzone 18 maja, ustanowione w 1977 roku, przez Międzynarodową Radę Muzeów (ICOM, International Council of Museums), działającą przy UNESCO. Od 1997 roku w majowy weekend poprzedzający Dzień Muzeów obchodzona jest „Europejska Noc Muzeów” (ang. The European Nights of Museums), w Polsce zwana Nocą Muzeów, pod patronatem Rady Europy. Akcja ta jest ściśle związana z Międzynarodowym Dniem Muzeów.

Dzień Muzeów, to wydarzenie polegające na udostępnianiu muzeów, galerii, instytucji kulturalnych, artystycznych i zabytkowych obiektów w wybranym dniu w godzinach nocnych. Tej nocy organizatorzy przygotowują wyjątkowe atrakcje np. zwiedzanie obiektów zazwyczaj niedostępnych, koncerty, warsztaty i zajęcia dla całych rodzin. Organizacja obchodów tego święta należy do placówek w poszczególnych krajach. W tym roku, w naszym kraju Noc Muzeów przypada 17 maja. Tego dnia muzea, galerie, instytucje kultury, a nawet nauki otworzą swoje drzwi dla zwiedzających w nietypowych, wieczornych godzinach. To idealna okazja do bezpłatnego zwiedzania ( na niektóre wydarzenia obowiązują zapisy) interesujących wystaw i ekspozycji, wziąć udział w interesujących warsztatach i pokazach.

W Gnieźnie muzealnicy, animatorzy kultury, pasjonaci historii, pracownicy naukowi zwarli szeregi i na tę wyjątkową, muzealną noc przedstawili bardzo zróżnicowaną i ciekawą ofertę wydarzeń. Opowiedzieli o tym podczas briefingu prasowego w minionym tygodniu na gnieźnieńskim Rynku. – Wystawy, wystawy i jeszcze raz wystawy… Tym razem, po tych wystawach będą oprowadzali kuratorzy tych ekspozycji, czyli osoby, które najlepiej wiedzą, co dana wystawa prezentuje i znają najlepsze smaczki związane z prezentowanymi tam przedmiotami. Na przykład postać Chrobrego. Tym razem nasza wystawa jest trochę odmienna, bo nawiązuje do komiksu, którego premiera akurat odbędzie się na targach książki w Warszawie 17 maja – powiedział Michał Bogacki, dyrektor Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. Podobną ofertę przygotowało Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej. – Będziemy nadal prezentować nasze zabytki. Warto zobaczyć te sztandarowe, mamy na przykład kielich tzw. królewski, który wykonano pod koniec XII wieku; ponadto archiwalia z Archiwum Archidiecezjalnego, te unikatowe, wystawiane rzadko. Na przykład złoty kodeks gnieźnieński, ewangeliarz z roku 800, złota bulla – powiedział Bartosz Przybyła, dyrektor Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej.

Centrum Kultury „Scena to dziwna” połączyło siły z muzeum Stare Dobre Retro. – Kierujemy się ku starym komputerom, czy konsolom, w tym roku pod hasłem „W świecie Nintendo”. Urządzenia, w tym NES, SNES, Gamecube, Wii czy Nintendo 64, będą dostępne dla zwiedzających, którzy sami przetestują je i zagrają w kultowe gry takie jak Super Mario Bros, Contra czy Duck Hunt. W ramach miniturniejów chętne osoby będą mogły podać swoje wyniki w poszczególnych grach – dla najlepszych graczy nie zabraknie drobnych upominków – poinformował Mikołaj Stopczyński z „eSTeDe”. – Zaprezentujemy sprzęt z lat 70., 80, czy 90. Zapraszamy od godziny 15, do nominalnie 23. Jednak będziemy mieli przygotowane stanowiska do grania, zatem może to przeciągnąć się w czasie – dodał Maciej Andrzejewski z Muzeum Stare Dobre Retro.

Do zwiedzania zaprasza także muzeum szpitala „Dziekanka”, o istnieniu którego wiedza nie jest może powszechnie znana. – Muzeum istnieje już od trzydziestu lat, ale niespecjalnie jest rozpropagowane. Ta sytuacja od dwóch lat się zmieniła i staramy się raz na dwa tygodnie zapraszać gości do naszego muzeum – powiedział Szymon Lorek, przedstawiciel szpitala „Dziekanka”. Jednym z bardziej ciekawych i niespotykanych eksponatów jest… wielorazowa trumna. – Jest to trumna, której różne rodzaje stosowano przez setki lat. W trumnie takiej, wielokrotnego użytku, która miała otwierane dno chowano osoby ubogie. Nasza propozycja obejmuje spacer po terenie całej „Dziekanki”, pokazujemy wszystkie budynki z zewnątrz, a kończymy w muzeum, gdzie opowiadamy o szczególnych datach z historii „Dziekanki” – dodał Szymon Lorek.

Warto też odwiedzić Stary Ratusz i Dom Powstańca Wielkopolskiego. – Można będzie zwiedzić stałą wystawę, wziąć udział w warsztatach, czy zrobić gipsowe odlewy koronowanych w Gnieźnie królów. O godzinie 20 zapraszamy do Miejskiego Ośrodka Kultury, gdzie przez dwa dni będziemy mieć modelarską koronę Gniezna 2025. W Noc Muzeów będzie to jedyna okazja, by zobaczyć prace konkursowe – powiedziała Marta Pacak, zastępczyni dyrektora MOK. Do skorzystania ze zwiedzania dawnej parowozowni zaprasza natomiast Stowarzyszenie Parowozownia Gniezno. – Przygotowaliśmy dwie tury oprowadzania z przewodnikiem. Dla odwiedzających udostępnimy nasze wystawy czasowe oraz ekspozycję taboru kolejowego – poinformował Patryk Kuliński, prezes stowarzyszenia. Dla tych, którzy chcieliby kontynuować zapoznawanie się z dawną techniką, ofertę przygotowało Muzeum Zabytków Kultury Technicznej. – Zapraszamy przede wszystkim fanów zabytkowej motoryzacji, by przyjechali na swoich „zabytkach”. Mam na myśli rowery, motorowery, samochody i motocykle, bowiem zapraszamy na naszą wystawę motocykli i zabytków kultury technicznej. Dysponujemy zielonym zapleczem, gdzie wieczorem jest ognisko; jest to fajny teren do biwakowania, czy piknikowania, kiedy na przykład odpoczywamy między zwiedzaniem. Zaprezentujemy między innymi motocykle z lat 20. i będą one odpalane. Z ciekawostek – jest też trójkołowa motorynka, nie był to seryjny pojazd, ale można zobaczyć, w jaki sposób Polacy rozwijali myśl techniczną. Mamy też motocykl, który przypomina samolot „czerwonego barona” – zaprasza Przemysław Osiński z Muzeum Zabytków Kultury Technicznej.

Noc Muzeów ma na celu promocję szeroko rozumianej kultury, zatem nie mogło zabraknąć ofert miejscowej książnicy. – Biblioteka to nie muzeum, ale jako instytucja odpowiedzialna za zachowanie dziedzictwa kulturowego Gniezna, przygotowaliśmy program pod hasłem „Dzień sąsiada”. Zapraszamy zatem do Domu Sąsiedzkiego „Pod sówką”, gdzie wraz z naszymi partnerami zorganizowaliśmy zajęcia animacyjne, ciekawe warsztaty, będzie gra „w kamyki”, która coraz bardziej rozprzestrzenia się po całej Polsce, czy zabawy językowe. Wszystko utrzymane w dobrosąsiedzkiej atmosferze – zaprasza Piotr Wiśniewski, dyrektor Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna.

„Neuronalna muzyka wspomnień” – tytuł tej wystawy brzmi intrygująco? To oferta przygotowana przez Muzeum Polskich Organów Elektronicznych, bowiem i taka instytucja znajduje się w Gnieźnie. – Jest to wystawa autorstwa Wandy Jung. Zaprezentujemy unikatowe prototypy, których w zasadzie nie ma nigdzie w Polsce. Są to wyjątkowe instrumenty zarówno dziecięce, jak i profesjonalne, estradowe. Przy okazji będzie też wykład historyka sztuki dra Jarosława Bogacza – powiedział Dawid Jung.

Noc Muzeum to także historia budynków, które były świadkami wydarzeń na przestrzeni dekad. – Zapraszamy w mury naszej uczelni, do odrestaurowanych budynków po dawnych koszarach wojskowych. Przygotowaliśmy mono profilowe centrum symulacji medycznych, gdzie można obejrzeć wysoko wyspecjalizowane fantomy, na których ćwiczą studenci. Fantomy wyglądają jak ludzie, mogą na przykład kaszleć, wydawać dźwięki ludzkie, fantom dziecka może płakać; mają naczynia krwionośne; można wykonać praktycznie wszystkie czynności, które byłyby robione w szpitalu – przedstawiła ofertę Akademii Nauk Stosowanych Weronika Czerniak.

Aby ułatwić dotarcie do placówek, które zapraszają zwiedzających 17 maja, będzie kursował specjalny autobus (szczegóły rozkładu jazdy w Internecie). – Miasto Gniezno uruchamia linię autobusową, którą obsługiwał będzie zabytkowy autobus marki Autosan. Wszystko po to, by umożliwić mieszkańcom i turystom lepszy dojazd i skorzystanie z jak największej ilości ofert przygotowanych tego dnia. Ponadto 16 maja w Krakowie rozpoczyna się pierwszy Rajd Koronny organizowany przez Automobilklub Krakowski, który 17 maja kończy się w Gnieźnie, na placu św. Wojciecha. Będzie zatem możliwość obejrzenia zabytkowych aut biorących udział w tym rajdzie. Będą także czekały dodatkowe atrakcje – zaprasza Michał Powałowski, prezydent Gniezna.

Noc Muzeów ma za zadanie promować szczególnie polską kulturę i tradycję. Jest to jedna niewielu okazji do zapoznania się z eksponatami zgromadzonymi w muzeach, ośrodkach kultury, choćby ze względu na dogodny czas i różnorodność wydarzeń. Stanowi też niebywałą okazję do lepszego poznania własnego miasta, do zapoznania się z jego historią.