Jeszcze 20 lat temu, kiedy Inspekcja Handlowa po raz pierwszy skontrolowała paliwa na polskich stacjach benzynowych, norm nie spełniało aż 30 proc. pobranych próbek. Od kilku lat ten odsetek nie przekracza już 4 procent. Ale i tak, mimo potencjalnych surowych kar, są przedsiębiorstwa, których paliwo może zaszkodzić naszym samochodom. UOKiK podał dane za 2023 rok, a my przyglądamy się stacjom z powiatu gnieźnieńskiego i Wielkopolski.
Kontrola jakości paliw płynnych jest prowadzona przez Inspekcję Handlowa przez cały rok. Inspektorzy zaglądają nie tylko na same stacje paliw, ale także do ich producentów, hurtowników i do magazynów. Prawo dzieli kontrole na dwie części: europejską i krajową. W tej pierwszej o tym, kto będzie kontrolowany decyduje losowanie, które przeprowadza Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. To właśnie ta agencja zarządza systemem monitorowania i kontrolowania jakości paliw w naszym kraju. W drugiej części – krajowej, kontrole są prowadzone u podmiotów zgłaszanych przez kierowców i Policję. – W czasie pierwszej kontroli jakości paliw w 2003 r. aż 30 proc. badanych próbek nie spełniało wymogów. Poprzez podejmowane działania udało się z rynku usunąć wiele nieprawidłowości. Od kilku lat odsetek nieprawidłowości oscyluje poniżej 4 procent. I choć liczba wszystkich stwierdzonych nieprawidłowości w 2023 roku wzrosła w stosunku do roku 2022, to poprawiła się jakość gazu skroplonego LPG – wszystkie próbki spełniały wymagania jakościowe — mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.
W 2023 roku Inspekcja Handlowa pobierała próbki benzyny bezołowiowej, oleju napędowego, gazu skroplonego LPG oraz lekkiego oleju opałowego. W czasie testów laboratoryjnych specjaliści wykazali, że 41 próbek paliw ciekłych (34 oleju napędowego i 7 benzyny) nie spełniało wymogów. To 2,59 proc. wszystkich zbadanych próbek. Rok wcześniej – w 2022 roku ten wskaźnik wynosił 1,34 proc. Zatem nie wszystkie podmioty wielkiego rynku paliw w kraju obawiają się kontroli i ewentualnych kar. Jak się okazuje, tym razem najgorzej w teście wypadło województwo Wielkopolskie. Laboranci zakwestionowali tutaj 5,75 proc. zbadanych próbek paliw na stacjach. To zaskakujące, bowiem wcześniej ten problem dotykał głównie województw wschodnich: świętokrzyskiego, mazowieckiego i podlaskiego. Podczas losowych kontroli w 2022 roku, to właśnie tam inspektorzy znaleźli najwięcej nieprawidłowego paliwa. Od czterech lat Inspekcja Handlowa na stacjach paliw znajdujących się na terenie powiatu gnieźnieńskiego nie odnotowała żadnej próbki paliwa, które nie spełniałoby wyśrubowanych norm jakościowych. W 2023 roku inspektorzy z próbnikami zajrzeli do czterech stacji w samym Gnieźnie (ulice: Orcholska, dwie stacje z Żwirki i Wigury, Konikowo) oraz dwóch stacji w Trzemesznie. W samej Wielkopolsce zagłębiem złej jakości paliw okazał się Kalisz. W tym mieście w zeszłym roku przyłapano aż trzy stacje, których paliwa nie spełniały norm. Podobna sytuacja miała jeszcze miejsce w Turku i Wieleniu.
Ostatecznie w całej Polsce Wojewódzcy Inspektorzy Inspekcji Handlowej wydali 17 decyzji o wycofaniu z obrotu paliw ze względu na znaczne przekroczenia wymagań jakościowych, informując o tych działaniach Inspekcję Ochrony Środowiska. W 25 przypadkach zawiadomili organy ścigania o podejrzeniu popełnienia przestępstwa w związku z wprowadzeniem do obrotu paliw niewłaściwej jakości, a także poinformowali o wynikach inne organy, w tym Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, który wydaje koncesje na obrót paliwami, Krajową Administrację Skarbową oraz Policję.
Gdzie zgłaszać nieprawidłowości?
Jeśli konsument uważa, że paliwo złej jakości uszkodziło silnik jego pojazdu, może złożyć reklamację u właściciela stacji. Podejrzenie nieprawidłowości na danej stacji należy zgłosić także Inspekcji Handlowej, a przypuszczenie, że licznik dystrybutora na stacji wskazuje nieprawidłowo ilość tankowanego paliwa – Głównemu Urzędowi Miar. – Celem kontroli paliw jest poprawa ich jakości, a także bezpieczeństwa użytkowania dla konsumentów i przedsiębiorców. Wszystkich zainteresowanych zachęcamy do skorzystania z wyników kontroli. Na bieżąco aktualizujemy je na mapie paliw dostępnej na uokik.gov.pl i w aplikacji Yanosik – mówi Prezes UOKiK.
